Abode Tidings Urubuga Nyarwanda

Blog

Blog, News

Abakozi bo ku kibuga c’indege ca JKIA baragize yegereyegere inyuma yaho Nelson Amenya ashiriye ahabona ido n’ido ry’ayo yavugwa ko agiye kuba amasezerano

Icegeranyo co muri Ndamukiza (4) cakozwe n’urwego rutwara ibibuga vy’indege ku nteguro y’ayo masezerano cerekanye ko ata mugambi wo kubimenyesha abo vyerekeye wari uhari.

”Aho hari mu kwezi kwa kane, mu kwezi kw’indwi igihe nashira ukuri ahabona, nta na kimwe bari bwakore ngo basabe ivyiyumviro vy’abanyagihugu. Wari umwumvikano wo mu mpisho, kandi ico gihe hari hasigaye ukwezi kumwe gusa ngo bashire umukono ku masezerano,” niko Amenya avuga.

“Maze gushira ahabona uwo mwumvikano niho baca bagerageza gihutihuti kuza gusaba ko abanyagihugu botanga ivyiyumviro – baciye bahamagara abakozi bo ku kibuga c’indege batangura kugira inama n’abo vyerekeye”.

Abategetsi batandukanye n’ibisata vya reta barahakanye ko ata biturire vyarimwo muri uwo mugambi mu nyuma abategetsi baranashira umukono ku wundi mugambi uciye miriyoni nyinshi n’ico kigo nyene Adani Group – uwo nawo wari werekeye kwubaka inzira zitwara umuyagankuba.

Ikigo Adani Group cavuze ko ivvyavugwa na Amenya bitagira ishingiro kandi vyari bigamije kwonona.

Umuvugizi yabwiye itangazamakuru ko “integuro y’ayo masezerano yari yisunze amategeko agenga ugukorana n’abikorera utwabo kandi ko yari agamije gutunganya ikibuga ku rwego mpuzamakungu hanyuma hatezwe imbere bimwe bifadika ubutunzi bwa Kenya mu gutanga ubuzi kandi bwinshi”.

Adani Group ivuga kandi ko ata masezerano yigeze ashirwako umukono kuko “ibiganiro bitashitse ku ntambwe y’umwumvikano ntabanduka”.

Ico kigo kivuga kandi ko integuro y’amasezerano ku muyagankuba yari akurikije amategeko kandi kigahakana civuye inyuma “ibivugwa ko harenzwe amategeko ya Kenya mu bikorwa vyacu n’ivyo twerekana ko twokora.

“Umugambi wose twiyemeza gukora ugengwa no kwubahiriza ibisabwa, ugukorera ku mugaragaro no kwisunga amategeko y’ibihugu dukoreramwo”, nk’uko itangazo rivuga. Nelson Amenya, umunyeshule ‘yakijije’ Kenya
Ariko kuba Amenya yashize ahabona ivy’uwo mwumvikano sivyo vyatumye reta ihindura ingendo.

Kenya yagiye kugira ico ikoze inyuma y’aho abategetsi ba Reta Zunze Ubumwe za Amerika bitwariye muri sentare Gautam Adani ku ruhara yashobora kuba afise mu kamaramaza ko gutanga ibiturire vy’amafaranga angana na miriyoni 250 z’ama dorari ($250.000.000).

Abaserukira ikigo Adani Group barahakanye ivyo bagirizwa n’abashikirizamanza bo muri Amerika bavuga ko bitagira ”ishingiro”.

Mw’ijambo yashikirije igihugu imbere y’inama nshingamateka mu kwezi guheze, umukuru wa Kenya Willian Ruto yatangaje ko amasezerano na Adani yompi afuswe.

“Dufatiye ku vyemeza ntaharirizwa canke amakuru yo kwizera yerekeye ibiturire, sinzohingitanya gufata ingingo”, niko Ruto yavuze mw’ijambo ryakomewe amashi cane mu nama nshingamateka.

Abanya-Kenya barakeje iyo ngingo Ruto yavuze ko yaturutse ku makuru mashasha yatanzwe n’inzego z’amatohoza hamwe n’ibihugu bifashanya na Kenya.

“Nari mw’ishure igihe iyo ngingo yatangazwa. Sinemera ko ari vyo”, niko Amenya avuga.

“Nibaza ko nkiyumva nakoroye amosozi. Nari nezerewe cane”.

N’ubwo atibona nk’intwari, ubutumwa bwo kumushigikira bwaracanacanyeko buva irya n’ino harimwo no mu Buhindi.

Iminota 40 icigwa giheze, yaciye yandika kuri X amajambo kuva ubu yabaye rurangiranwa: “Adios Adani!!” – ni agasaga Adani.

“Cari igihe gikomeye…Ivyo nakoze vyose amaherezo vyaragize ico bishikako”.

Ariko uko kwiyumva ko yashitse ku ntsinzi kwaje inyuma y’amezi atari make atorohewe kandi hari abamuremera.

Amaze gushira ahabona ibijanye n’uwo mwumvikano ku kibuga c’indege, Amenya yaritwariwe muri sentare yagirizwa kwambika ibara n’uwuserukira ikigo Adani Group muri Kenya, yitwarirwa kandi n’umunyaporitike wo muri Kenya, bituma yijijanya imitima niba yobandanya.

Avuga ati: “Hari abantu bo muri reta baza kundaba, hari n’abambwira ko bompa amafaranga, bambwira ngo: ‘Akira amafaranga hanyuma uhagarike iyo ntambara na reta”.

“Ryari kuba ribaye ikosa rya mbere ribi mu buzima bwanje iyo ndabiheba, nari kuba mpemukiye abanya-Kenya”.

Ariko inyuma yo gufuta ayo masezerano, perezida Ruto n’ubu aracibaza igituma aba-Kenya bagwanya uwo mugambi n’iyindi myinshi ashira imbere. Avuga ko azorondera inzira yo kunagura ikibuga c’indege.

“Narabonye bavuga ngo abahagaritse kunagura ikibuga c’indege cacu ni intwari. Intwari? Wunguka iki iyo uhagaritse iyubakwa ry’ikibuga c’indege mu gihugu cawe?” niko Ruto yabajije mu rubanza yari arimwo mu kwezi kwa Kigarama.

“Ntuzi n’ingene kigiye kwubakwa, kandi abagwanya uwo mugambi nta n’ikirenge barahonyoza ku kibuga c’indege, ni ukugwanya umugambi gusa”.

Amenya, n’ubu agihanganye n’ibirego vyo kwambika ibara, ubu ariko araterereza amafaranga yo kumufasha kuburana, kandi avuga ko kazoza kiwe muri Kenya kari mu mayira abiri.

“Ndamaze guterwa ubwoba n’inzego zizwi z’igendereza kandi hari abantu muri Kenya bangabishije ko ntosubira mu gihugu kuko hari abantu barakajwe cane n’ivyo nakoze”, niko avuga.

Ni ikiguzi kinini ariko Amenya avuga ko yiteguye kwongera gutanga n’umutima mwiza.

Ati: “Ntidukeneye kurindira uwundi muntu azoza kudutabara

Blog, News

Yoweri Museveni n’umuhungu we Muhoozi Kainerugaba mu ifoto yegeranyijwe hakoreshejwe ubuhanga mu gutunganya amafoto

Muhoozi: Kuvuga ko aziyamamariza gusimbura se akabisiba inshuro ebyiri, bivuze iki? Kuwa kane, ku nshuro ya kabiri muri uku kwezi, Jenerali Muhoozi Kainerugaba yasibye ubutumwa yatangaje ko aziyamamariza gusimbura se Perezida Yoweri Museveni mu matora ya 2026.

Tariki 03 z’uku kwa Werurwe nabwo Muhoozi yari yatangaje kuri Twitter ko aziyamamariza kuba Perezida wa Uganda, ubutumwa yahise asiba.

Mu ijoro ryo kuwa gatatu yatangaje ubundi butumwa nanone ko aziyamamariza gusimbura se umaze imyaka irenga 35 ku butegetsi, bucyeye kuwa kane arabusiba. Abasesenguzi batandukanye bavuga ko ibyifuzo bye bitakiri ibanga ko kubitangaza aribyo birimo kubonekamo ikibazo.

Gen Muhoozi azwi cyane ku butumwa butavugwaho rumwe ajya ashyira kuri Twitter – harimo ubwateje ikibazo hagati ya Kenya na Uganda nyuma agahita akurwa ku mwanya w’umugaba w’ingabo zirwanira ku butaka nyuma yo kwigamba ko ashobora gutera Kenya.

Edwin Byakatonda inzobere mu masomo ajyanye na politiki avuga ko ibyo Muhoozi akora bishobora kuba ari “uguhuzagurika kubera ubushake bukomeye” bwo gusimbura se.

Ati: “Ariko kandi biranashoboka ko ari amayeri ya politike yo gukandagiza ikirenge kimwe mu ruzi ngo wumve niba atari rurerure maze ukakivanamo. Kuba ari amayeri meza cyangwa mabi buri wese yabibona ugutandukanye. Gutangaza ko aziyamamaza – nyuma akabisiba – ntabwo byatunguranye kuko amaze igihe agaragaza kuri Twitter ko ashaka ubutegetsi, igitungura bamwe muri iki gihe ni uko ubu avuga ibitagenda, birimo ruswa, ku butegetsi bwa se.

Muhoozi yari yanditse ati: “Iteka ryose mwifuje ko mbivuga!…Nziyamamariza kuba Perezida mu 2026”.

Mbere yaho gato yari yabanje kwandika ati: “Ni bangahe bemeranya nanjye ko igihe cyacu cyageze? Kirahagije igihe dutegetswe n’abashaje. Bakatuyobora. Ni igihe cy’ikiragano cyacu ngo kimurike..”

‘Umugambi muremure ugeze ahakomeye’
Nubwo hasigaye imyaka itatu kuri manda ya Yoweri Museveni, haribazwa ku ushobora kuzamusimbura mu gihugu gifite abatavugarumwe n’ubutegetsi bagenda bumvikana kurushaho.

Kuba Muhoozi agaragaza gushaka gusimbura se ntibitungura benshi kubera umugambi wavuzwe bwa mbere na Gen. David Sejusa mu 2013 awamagana, avugako hari gutegurwa ikitwa ‘Muhoozi Project’ cyo kuzasimbuza Museveni umuhungu we.

Nyuma yo kwigizwayo mu mirimo ya gisirikare mu mwaka ushize, Muhoozi yatangiye ibikorwa bisa no kwiyamamaza asura imijyi itandukanye akaremya ibikorane binini by’abakunzi b’ishyaka NRM rya se.

Muri Mutarama(1), Muhoozi yasuye umujyi muto wa Sebei mu karere ka Kipchorwa mu burengerazuba bwa Uganda aho yatashye umuhanda wamwitiriwe.

Nyuma yagiye ahitwa Mbale naho ahahuriza abamushyigikiye.

Blog, Pataro

Senateri Prof. Dusingizemungu Jean Pierre yagaragaje ko mu bantu bagize uruhare mu bwicanyi n’ubundi bugizi.

NGOMA: Abagizi ba nabi bishe urw’agashinyaguro umukecuru w’imyaka 66 y’amavuko warokotse Jenoside yakorewe Abatutsi, witwa Nduwamungu Pauline, wari utuye mu Mudugudu wa Akabungo, Akagari ka Rubago mu Murenge wa Rukumberi. Ni Amahano yabaye ku wa Kane tariki 14 Ugushyingo 2024 gusa urupfu rwa nyakwigendera rumenyekana ku wa 15 Ugushyingo 2024.

Abishe nyakwigendera babikoze mu masaha y’amanywa, hanyuma bamujugunya mu kimoteri, barenzaho igitaka.Ubwo abaturanyi bashakishaga irengero rye, ni bwo babonye icyo kimoteri gisibye, batungurwa no gusangamo umubiri we.

Umuyobozi wa IBUKA mu Karere ka Ngoma, Biseruka Omar, yabwiye bagenzi bacu ba Kigali Today ko abo bagizi ba nabi bamukuyeho umutwe, barawutwara.

Yagize ati “Abamwishe babikoze hagati ya saa saba na saa munani z’amanywa bamujugunya mu kimoteri mu rugo rwe bamukuraho umutwe.”Avuga ko abo bicanyi bari babigambiriye kuko yari atuye ahantu ku muhanda munini wa kaburimbo kandi hagati y’abandi bantu ibipangu byahanaga imbibi.

Ati “Nta muntu uzwi bari bafitanye amakimbirane, ababikoze rero ni ya ngengabitekerezo yo kugirira nabi uwarokotse Jenoside.”

Ubuyobozi bw’Akarere n’inzego z’umutekano bagiye ahabereye ubu bwicanyi, bakorana inama n’abaturage ndetse banihanganisha umuryango wa Nduwamungu Pauline.

Abaturage basabwe kubana mu mahoro no mu bwumvikane, bakirinda ibikorwa by’ubwicanyi, kuko kwica nta shema ribirimo, ahubwo ari icyaha kigayitse, kandi ko ugihamijwe n’inkiko ahabwa igihano kiremereye.

Basabwe kandi gutangira amakuru ku gihe, kandi buri wese akaba ijisho rya mugenzi we n’abafitanye amakimbirane bakabimenyesha ubuyobozi bukabakiranura.

Umurambo wa nyakwigendera wajyanywe ku bitaro bya Kibungo kugira ngo ukorerwe isuzuma mbere y’uko ushyingurwa.

Mu gihe iperereza rikomeje, abantu babiri bakekwaho uruhare mu rupfu rwa Nduwamungu Pauline batawe muri yombi.

Blog, News

Imbwa n’impyisi, Impyisi yarihoreye ibwira imbwa iti «uraze twuzure, tunywane.» Imbwa irabyemera, biranywana, bikajya bitumirana. Umunsi umwe, binywa amayoga kwa Mpyisi; ngo bucye binywa amayoga kwa Mbwa.

Amapfa yarateye Bakame irasonza,
Maze yibuka ibyo gusuhuka,
Iti «mu Kinyaga mpafite mabukwe
Nahakoye inka zanjye umunani».
Bakame iragenda, ibonye inaniwe,
Ijya mu gicucu munsi y’igiti,
Irora hejuru ibona icyiyone,
Gitamiye umunopfu w’umutari.

Nkunda agatukura Bakame ikarusha!
Iti «henga nihendere ubwenge Cyiyone.
Amashyo Cyiyone? Urakoma neza!
Noneho si ubwiza urasa na bike!»
Bakame ivuze ityo, ikindi cy’igipfu kiti
«Uburanga mbuhwanya n’ihoho».

Gihera ubwo cyasamura ikinwa,Umutari uragwa,
Bakame irawusama.

Bakame iti «wimena umutwe
Gapfe utambyiniye wa gisambo we!»

Icyiyone kiti «umpenze irya none!»
Gisigara cyimyiza imoso.

Blog, News

Dusobanukirwe neza cyangwa Tumenye neza uko abayoboye u Rwanda bakurikirana

Nyuma y’urupfu rwa Kigeli V Ndahindurwa wari Umwami wa nyuma wategetse u Rwanda, abantu batari bacye bagiye bandikira ikinyamakuru Ukwezi.com bagisaba urutonde rw’abami bose bayoboye u Rwanda n’uko bagiye basimburana, n’uburyo nyuma y’ihirima ry’ingoma ya cyami nukwo abaperezida bagiye bakurikirana kugeza n’ubu.

Umwami Kigeli Rwabugiri niwe watanze aciye agahigo mu kugaba ibitero byinshi
Hakurikijwe inyandiko z’abanyamateka bagarutse cyane ku mateka y’u Rwanda, usanga u Rwanda rwaba rumaze kuyoborwa n’abakuru b’igihugu 34, barimo abami 28 n’abaperezida 6. Aha ni uguhera mu mwaka w’1000, aho inyandiko nyinshi zitajya zibasha kurenga ngo hagaragazwe iby’amateka y’imitegekere y’u Rwanda rwa mbere y’uwo mwaka, cyane ko na Gihanga wahanze u Rwanda yayoboye guhera icyo gihe, bivuga ko ari ho u Rwanda ruhera.

1. Gihanga I Ngomijana (1091-1124)

2. Kanyarwanda Gahima (1124-1157)

3. Yuhi I Musindi (1157-1180)

4. Ndahiro I Ruyange (1180-1213)

5. Ndoba (1213-1246)

6. Samembe (1246-1279)

7. Nsoro I Samukondo (1279-1312)

8. Ruganzu I Bwimba (1312-1345)

9. Cyilima I Rugwe (1345-1378)

10. Kigeli I Mukobanya (1378-1411)

11. Mibambwe I Sekarongoro I Mutabazi I (1411-1444)

12. Yuhi II Gahima II (1444-1477)

13. Ndahiro II Cyamatare (1477-1510)

14. Ruganzu II Ndoli (1510-1543)

15. Mutara I Nsoro II Semugeshi 1543-1576)

16. Kigeli II Nyamuheshera (1576-1609)

17. Mibambwe II Sekarongoro II Gisanura (1609-1642)

18. Yuhi III Mazimpaka (1642-1675)

19. Cyilima II Rujugira (1675-1708)

20. Kigeli III Ndabarasa (1708-1741)

21. Mibambwe III Mutabazi II Sentabyo (1741-1746)

22. Yuhi IV Gahindiro (1746-1802)

23. Mutara II Rwogera (1802-1853)

24. Kigeli IV Rwabugili (1853-1895)

25. Mibambwe IV Rutarindwa (1895 -1895) *Uyu yakorewe kudeta.

26. Yuhi V Musinga (1895-1931)

27. Mutara III Rudahigwa (1931-1959)

28. Kigeli V Ndahindurwa (1959-1960)

Muri iyi nkuru kandi, turagaruka ku bijyanye n’uko aba Perezida bayoboye u Rwanda nyuma y’ihirikwa ry’ingoma ya cyami, turebe uko bakurikiranye, uko bagiye bafata ubutegetsi, igihe bagiye babumaraho n’uko batanu ba mbere muri aba batandatu bagiye babuvaho.

1. Mbonyumutwa Dominique
2. Kayibanda Grégoire
3. Habyarimana Juvénal
4. Dr Sindikubwaho Théodore
5. Bizimungu Pasteur
6. Paul Kagame

Scroll to Top